Havalimanının Terkos Gölü ve Çevresine Etkileri-1. Kısım

Peki ben bu kadar bilgi sizlere neden vermek istedim. Şöyle ki Terkos Gölü havzası, 3. Havalimanı projesinin etki alanında yer alır. Bu sebeple havalimanı yapılan bölge, orman alanı ve su havzası olarak görünmektedir. TMMOB Çevre Mühendisleri Odası, havalimanının bu bölgenin ekolojik yapısına büyük zararlar vereceğini öngörmektedir. Bilinen ve bilinmeyen su rezervlerinde oluşacak tahribat, bitki örtüsüne ve kuş türlerine de zarar verecektir. Göl ve çevresindeki su kaynaklarının tahribi, İstanbul’un tatlı su rezervini de olumsuz etkileyecektir (Kalem. 2014). Nitekim olumsuz yönde etkileri görülmektedir.

Havalimanının bu bölge üzerinde bulunması, Göl’ün ekolojik koridorunu tahrip edeceği için, yalnızca bölge ekolojisine değil, tüm İstanbul’un ekolojik ve klimatolojik yapısına büyük zararlar verecektir. Proje için hazırlanan ÇED raporu, “Sakıncalarla karşılaşıldığında tedbir alınacaktır.” ifadesine sahip olmakla beraber, tedbirlerin, söz konusu sakıncalarla karşılaşılmadan önce alınması gerekliliği, tedbir kelimesinin anlamı sebebiyle, ortadadır (TMMOB, 2014).

Proje alanının %90’lık kısmı orman göl ve mera alanlarından oluşmaktadır. ÇED raporuna göre, 7650 hektarlık proje alanının %81’i orman alanı, %9’u çeşitli boyutlarda göl ve göletler, %3’ü ise mera alanıdır. Havalimanı inşası ile bu alanın tamamı betonlaştırılmıştır.

Orman alanı, iğne yapraklı ve yaprak döken ağaçlardan oluşan, takson yelpazesi geniş ormanlardır. Proje etki alanında kalan toplam ağaç adedi, 2.5 milyon dolaylarındadır (TMMOB, 2014).  Çeşitli çam türleri, meşe, gürgen, akçaağaç, dişbudak, sedir gibi ağaçlar bu bölgede yer alır. Kuzey ormanlarının bir kısmını oluşturan bu bölge, ormanlarla iç içe pek çok ekosistem barındırır. Bu ekosistem, havaalanı inşası ile yok olma noktasına gelmiştir (Tolunay, 2014).

1/100.000 Ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’na göre, havalimanı proje alanı orman alanı ve su havzası olarak belirlenmiştir. Buna karşılık, projenin ÇED raporunda alanda korunması gereken doğa varlığı ya da SİT alanı olmadığı iddia edilmektedir. Oysa ki, bölgenin pek çok endemik bitki türüne ve tehdit altındaki canlılara ev sahipliği yaptığı gerçeği, bu iddianın temelsizliğini ortaya koymaktadır.

Ekolojik dengenin korunması için, ÇED raporunda getirilen çözüm önerisi, ağaçların taşınmasıdır. Rapora göre, 657,950 ağaç kesilecek ve kalan 1,855,391 ağaç taşınacaktır. Ancak, ağaç taşımanın zahmeti, boyu 8 metre ve üzerinde olan ağaçların taşınmasının oldukça uzun süren bir işlem olduğu gerçekleri düşünüldüğünde, raporda taşınabilir olarak ifade edilen ağaçların büyük kısmının taşınamayacağı ortadadır (TEPAV, 2013). Bununla birlikte, ağaçları taşımak, ağaçlara yaşam garantisi sunmamaktadır. Ağaçların transplantasyona hazırlık süresi, ortalama üç yıldır. Bu sürede, ağaçların kökleri taşınma işlemine hazırlanacak şekilde budanır. Sürenin sonunda ağaçlar kök yapılarının %90’ını kaybedebilirler. Tekrar dikim yapılan bölgede, büyük ağaçların tutunması, hayatta kalabilmeleri çok zordur ve özel bir bakım gerektirir (Watson, 2005). Ayrıca, ağaçların taşınması, orman ekosisteminin korunması anlamına gelmemektedir. Bu bağlamda bakıldığında, orman ekosisteminin bu şekilde kurtarılması imkânsız ağaçların etkin taşınması ise gerçek dışıdır. Söz konusu 2,5 milyon ağacın büyük kısmının, ÇED raporunda değinildiği üzere, ekonomiye kazandırılacağı, yani kesileceği açıktır. Maalesef ki ağaçlar kesilmiş ve yerine o ekosisteme uygun olmayan kocaman bir betonarme kütle gelmiştir.